Eikenprocessierups bestrijden

Rode bultjes, jeuk en huidirritatie na het wandelen, fietsen of relaxen in je tuin.. daar zit niemand op te wachten. Maar helaas kan de eikenprocessierups allerlei kwaaltjes veroorzaken. Deze vervelende rups heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een ware plaag in de lente en zomer. Daarom is het belangrijk om deze eikenprocessierups te herkennen. In deze blog leggen we meer uit over de processierups, zijn uiterlijk, levensfasen en territorium. Daarnaast geven wij jou praktische tips hoe je de eikenprocessierups kunt bestrijden en voorkomen. Laten we beginnen!

Wat is een eikenprocessierups?

De eikenprocessierups, ook wel 'Thaumetopoea processionea', is een klein insect dat zich graag nestelt in eikenbomen. De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder, die begin april uit hun eitjes komen. De eikenprocessierups vlinders veroorzaken zelf geen problemen, maar in de levensstadia als rups wel. De rupsen leven in eikenbomen en hebben een karakteristiek uiterlijk met lange, witte haren die de rupsen een pluizig uiterlijk geven. Deze haren bevatten een irriterend gif dat bij aanraking gezondheidsklachten kan veroorzaken. Naarmate de rupsen zich voeden en groeien, vormen ze dichte nesten, wat niet alleen een bedreiging vormt voor de bomen zelf, maar ook voor mensen en dieren in de omgeving. Het begrijpen van de levenscyclus en het gedrag van de eikenprocessierups is van belang om effectieve maatregelen te nemen tegen deze hinderlijke indringer.

Het kenmerkende uiterlijk van de processierups met zijn lange witte haren. 

Klachten na aanraking met de eikenprocessierups

Bij contact met de eikenprocessierups kunnen diverse gezondheidsklachten optreden. De haren van de rups bevatten namelijk een irriterend gif dat huiduitslag, bulten en ernstige jeuk kan veroorzaken. Deze klachten treden op wanneer de microscopisch kleine brandharen van de rups in contact komen met de huid. Eikenprocessierups uitslag is te herkennen aan rode, jeukende bultjes, zwelling, rode strepen en jeuk. Het is belangrijk om te weten dat de symptomen niet altijd onmiddellijk optreden, maar zich vaak binnen enkele uren ontwikkelen. Daarnaast kunnen bij gevoelige mensen ook irritaties aan de ogen en luchtwegen ontstaan. Bij ernstige reacties is het aan te raden om langs de huisarts te gaan. Ter behandeling kun je kalmerende crèmes en antihistaminica krijgen. Ook wordt het, hoe lastig dan ook, aangeraden om niet te krabben. De eikenprocessierups klachten zullen op deze manier alleen maar verergeren. We mogen dus wel stellen dat deze kleine rupsjes flink wat gedoe kunnen veroorzaken!

Processierupsen herkennen

De eikenprocessierups herkennen is relatief simpel, gezien ze een karakteristiek uiterlijk hebben met lange witte haren. Het nest van deze rupsen is ook zeer goed te herkennen. Het is een dicht spinsel dat kan lijken op een soort grote, hangende bol. Dit nest vind je meestal in de oksels van de takken van eikenbomen, maar kan ook te zien zijn op de stam van de boom. Belangrijk om te weten is dat de aanwezigheid van de eikenprocessierups niet altijd direct zichtbaar is, maar het spinsel kan wijzen op hun aanwezigheid. 

Het nest van eikenprocessierupsen bestaat uit witte draden en brandharen. 

Wanneer is de eikenprocessierups actief?

De eikenprocessierups is met name actief in de lente en zomer. De exacte timing kan echter afhangen van het weer en de temperaturen. In Nederland is de processierups gemiddeld gezien het meest actief tussen mei en augustus. In deze maanden doorlopen de eikenprocessierups meerdere ontwikkelingsstadia, waardoor het risico op gezondheidsklachten toe kan nemen. 

Begin april komen de rupsen uit de eitjes van de nachtvlinder, maar op dit moment zijn ze nog ongevaarlijk. Daarna komen er drie maanden aan waarin ze vijf keer vervellen, wat ze doen in de bolvormige nesten in de eikenboom. Pas na de vierde vervelling, worden de eikenprocessierupsen gevaarlijk. Dit vindt gemiddeld genomen plaats in mei, waardoor het vanaf deze periode pas oppassen geblazen is. 

Eikenprocessierups bestrijden

Het is niet fijn om juist in de warme, lekkere maanden steeds last te hebben van deze vervelende rups. Je wil namelijk zonder problemen lekker in je tuin kunnen werken, wandelen en fietsen. Het is daarom belangrijk om in te grijpen wanneer je last hebt van de eikenprocessierups. Je kunt uiteraard aan de slag met chemische bestrijdingsmiddelen in combinatie met drukspuiten, maar je kunt de eikenprocessierups ook op een natuurlijke manier bestrijden. Hieronder staan meerdere tips en adviezen waardoor je plagen kunt bestrijden en voorkomen: 

1: Professionele hulp

Vooral wanneer je de eikenprocessierups of hun nesten ziet in openbare plekken, is het aan te raden om de gemeente al snel te informeren. Deze kunnen adequaat reageren door het nest te verwijderen. Daarnaast zie je vaak lintjes met ‘eikenprocessierups’ op een besmette boom, waardoor je weet welke plekken en bomen je het beste kunt mijden.  

2: Bevorderen van de biodiversiteit 

Het zal je misschien verbazen, maar juist het bevorderen van de biodiversiteit in je omgeving komt als beste bestrijdingsmethode uit de bus. Je kunt namelijk veel natuurlijke vijanden lokken, zoals nuttige insecten. Dit kun je doen met verschillende bloemzaden of kruidenmengsels. Wanneer je deze natuurlijke vijanden aantrekt, zal de natuur zelf de plaag verhelpen. Zo makkelijk kan het zijn!

Er bestaan ook speciale bloemenmengsels die samen zijn gesteld voor het bestrijden van eikenprocessierupsen. Bij Graszaaddirect hebben wij ook zo’n bloemenmengsel, die  natuurlijke vijanden aan, zoals sluipvliegen, sluipwespen, kevers, wantsen, zweefvliegen, gaasvliegen en mieren aantrekt, die vooral het rupsenstadium van de eikenprocessierups aanvallen. Het is interessant om te merken dat de eikenprocessierups zelf geen voordeel heeft bij bloemen, omdat deze nachtvlinder geen nectar drinkt. In de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat deze strategieën kunnen bijdragen aan een natuurlijk evenwicht en het verminderen van overlast. Het kruidenmengsel - eikenprocessie control is hieronder te vinden:

3: Bestrijding met aaltjes 

Bestrijding met aaltjes biedt een ecologisch verantwoorde aanpak om de eikenprocessierups te bestrijden. Deze microscopisch kleine nematoden worden in de bodem geïntroduceerd in de nabijheid van geïnfecteerde eikenbomen. Eenmaal in de bodem jagen de aaltjes actief op de eikenprocessierupsen, waarbij ze binnendringen en bacteriën afgeven die de rupsen doden. Deze biologische bestrijdingsmethode is zeer gericht en heeft minimale impact op andere organismen in het ecosysteem, waardoor het een duurzaam alternatief is voor chemische middelen.

Het toepassen van aaltjes vereist nauwkeurigheid en planning, waarbij de behandeling bij voorkeur wordt uitgevoerd tijdens de actieve periode van de eikenprocessierups. Door te vertrouwen op de natuurlijke vijanden van de rupsen draagt deze methode bij aan het herstel van een evenwichtig ecosysteem en minimaliseert het de gezondheidsrisico's die gepaard gaan met chemische bestrijdingsmiddelen. Plaaginsecten bestrijden met aaltjes is een zeer effectieve, gezonde en ecologische manier van bestrijden! 

4: Plaatsen van nestkastjes 

Een andere doeltreffende strategie van het bestrijden van de eikenprocessierups kan het plaatsen van nestkastjes zijn. Verschillende vogelsoorten, zoals pimpelmezen en koolmezen, staan bekend als natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups en hun larven. Wanneer je nestkastjes ophangt in en rondom deze gebieden, biedt je deze vogelsoorten een geschikte broedplaats. Hierdoor worden ze aangemoedigd om zich in de omgeving te vestigen, waardoor ze ook op deze plek gaan jagen op de eikenprocessierups. De vogels eten namelijk de rupsen op, waardoor het evenwicht in het ecosysteem weer hersteld zal worden. 

Door deze methoden te combineren en aan te passen aan specifieke omstandigheden, kunnen zowel individuen als gemeenschappen bijdragen aan een effectieve bestrijding van de eikenprocessierups op een duurzame en verantwoorde manier. Mocht je echter toch nog vragen hebben, twijfel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij geven je graag advies om deze vervelende indringer tegen te gaan, zodat je snel weer kunt genieten van al het groen in het voorjaar en zomer!