Grond verbeteren

Het geheim van bloeiende planten, een stralende groene grasmat en een moestuin met sappige groenten en fruit, is een gezonde bodem. Heb je een uitgeputte bodem? Dan is het aan te raden om de kwaliteit van je bodem te verbeteren. In deze blog lees je op welke manier je dit het beste kunt aanpakken.

Waarom je tuingrond verbeteren?

Een gezonde bodem is noodzakelijk voor een gezonde tuin. Wanneer je een gezonde bodem hebt, is dit terug te zien in de gezondheid van je gazon, bloeiende planten en bloemen in de border en gewassen in de moestuin. Het bodemleven zorgt ervoor dat planten uit kunnen groeien tot gezonde en rijkelijk bloeiende gewassen. Arme, uitgeputte bodems belemmeren de groei van je planten. Het gevolg van een ongezonde bodem is dat er kale plekken in het gazon ontstaan. De planten in de border zullen op den duur slap gaan hangen en verwelken.

Een gezonde bodem is dus van fundamenteel belang voor alles wat groeit en bloeit.  Zowel in de siertuin, je gazon, de border en in de moestuin. Door je grond te verbeteren met potgrond, compost en andere bodemverbeterende tuinartikelen, creëer jij een gezonde bodem met een vruchtbare grond.

Wat is humusrijke grond?

Humus is het resultaat van de afbraak van organisch materiaal door micro-organismen in de bodem. Een humusrijke grond is dus een gezond type bodem dat vol zit met organisch materiaal dat ondertussen is afgebroken tot humus. De humusrijke grond bevat een donkere, kruimelige structuur die rijk is aan voedingsstoffen. Hierdoor zal een humusrijke bodem een belangrijke rol spelen in het verbeteren van een gezonde bodemstructuur. Je kunt dus de grond verbeteren met compost, bladeren, mulch, bodembedekkers en ander organisch materiaal.

Hoe kan ik bepalen of ik mijn grond moet verbeteren?

Je weet pas wat je kunt verbeteren als je weet hoe de bodem er op dit moment voor staat. Daarom is het aan te raden om de laarzen aan te trekken en je tuin in te gaan! De grond verbeteren in je tuin kan vrij simpel zijn, gezien er bepaalde eigenschappen zijn waar je aan af zou kunnen lezen dat je je grond moet verbeteren. 

• De geur. Een gezonde bodem ruikt als het bos. Dit komt door alle nodige, nuttige schimmels die in de bodem horen te zitten. 
• Het bodemleven. Zie je al snel bodemdieren zoals wormen en pissebedden? Goed nieuws, want een gezonde bodem trekt leven aan!
• De structuur. Een gezonde bodem bevat lucht en moet daarom een beetje uit elkaar vallen. Te compact is niet leefbaar en dus niet gezond.
• De droogte. Is je bodem te droog, ook na een natte periode? Dan klopt de waterhuishouding niet. 

Daarnaast moet je altijd rekening houden met de grondsoort aangezien er grote verschillen bestaan tussen de verschillende grondsoorten. Hier gaan we graag wat dieper op in.

Houd rekening met je grondsoort

Bij het creëren van een bloeiende tuin is het belangrijk om rekening te houden met de grondsoort waarop je werkt. De verschillende grondtypes - klei, zand en veen - hebben elk namelijk hun eigen kenmerken die de groei van planten beïnvloeden.  

• Kleigrond

Kleigrond is herkenbaar aan de fijne, plakkerige structuur en is een vruchtbare grond dankzij de goede waterretentie. Echter kan een kleigrond wel uitdagend zijn vanwege de beperkte waterdoorlatendheid en de compacte structuur. Een compacte structuur kan wel opgelost worden door het beluchten van je gazon.  

• Zandgrond

De korrelige structuur van zandgrond maakt een efficiënte waterdoorlating mogelijk en vergemakkelijkt de bewerking. Wel is deze grond van nature minder vruchtbaar dan kleigrond, en voedingsstoffen spoelen gemakkelijk weg, wat daarom wel de nodige aanpassingen vereist. 

• Veen

De vochtige, sponsachtige structuur maakt een veengrond zeer vruchtbaar! Dit komt onder andere door de humus, door oude takken en bladeren. Wel is veengrond van nature zuur, wat vraagt om extra gazonkalk, en het kan inklinken na ontwatering, wat eventuele problemen met zich meebrengt.

Bodemonderzoek in de tuin

Een manier om de staat van de bodem te achterhalen, is het uitvoeren van een bodemonderzoek. Je kunt dit uitbesteden, maar je kunt het ook prima zelf doen! Een bodemonderzoek geeft inzicht in de niet-zichtbare bodemeigenschappen. Denk hierbij aan de zuurtegraad (of pH-waarde) en aan de voedingswaarden; dus het organischestofgehalte en de aanwezige sporenelementen. Verkeert je tuin in topconditie, of zijn er wellicht nog punten voor verbetering?

Na het uitvoeren van een bodemonderzoek weet jij precies hoe je tuin ervoor staat. Meten is weten! Een groot voordeel van het uitvoeren van een bodemonderzoek is dat je een gericht bemestingsschema kan samenstellen die voorziet in de behoeften van je planten en gewassen. Zo kan er tijdens het onderzoek naar voren gekomen zijn dat je aardappelen in de moestuin meer kalium nodig hebben, of dat de grond van je gazon te zuur is. Graszaaddirect heeft diverse bodemtesters waarmee jij de bodem van je tuin goed kan leren kennen.

Handige tips om je grond te verbeteren

Er zijn verschillende manieren om de grond in je tuin te verbeteren en elke grondsoort kan profiteren van de juiste aanpak. Hier zijn enkele handige tips:

• Gebruik bodemverbeteraars die voldoen aan de behoeften van je planten en gewassen. Lavameel is bijvoorbeeld ideaal voor kleigrond vanwege de verbeterde drainage, terwijl bentoniet een vergelijkbare werking heeft op zandgrond.
• Koemestkorrels zijn een universele meststof die op elk type grond in de border kan worden uitgestrooid. Ze bevatten een hoog gehalte aan organische stoffen en zijn uitstekend geschikt voor bloeiende planten in borders, siertuinen en moestuinen.
• Overweeg het zaaien van groenbemesters in je moestuin na de oogst. Groenbemesters voeden de bodem natuurlijk door stikstof uit de lucht te binden en zorgen voor een langere vasthouding van voedingsstoffen in de bodem. Ze voorkomen ook de groei van onkruid.
• Bedek de grond tussen beplantingen met bodembedekkers om planten de mogelijkheid te geven water langer vast te houden, wat indirect bijdraagt aan een verbeterde bodemstructuur.

Zure grond verbeteren met kalk

Een veelvoorkomende oorzaak van de aanwezigheid van mos in gazons is dat de bodem waarop het gras groeit te zuur is. Je kunt de bodem ontzuren door het strooien van een grond verbeteraar als gazonkalk. Gazonkalk heeft een hoge neutraliserende waarde dat ervoor zorgt dat de bodem weer een gunstige pH-waarde krijgt. Bodems verzuren van nature, daarom wordt geadviseerd om het gazon tweemaal per jaar te injecteren met kalkmeststof.

Voor de meeste tuinplanten geldt dat ze ook niet goed groeien op zure grond. Er zijn echter wel uitzonderingen, de zogenoemde ‘zuurminnende planten’. Deze zuurminnende planten groeien het best op bodems met een pH-waarde schommelend tussen de 4,5 - 6. Planten die wel van zure grond houden zijn onder andere hortensia’s, rododendrons, anjers en azalea’s. Heb je een van deze planten in je tuin staan? Strooi dan geen kalk, maar gebruik een gazonmeststof die aansluit op de specifieke voedingsbehoeften.

Arme grond verbeteren met meststoffen

Een effectieve manier om de grond te verbeteren is het strooien van meststoffen. We raden aan om organische meststoffen te gebruiken in plaats van kunstmest. Waarbij kunstmest puur zorgt voor de ontwikkeling van de (gras)plant, hebben organische meststof ook een stimulerende werking op het bodemleven. Bij een verkeerd gebruik van kunstmest loop je zelfs het gevaar dat het bodemleven verstoord raakt. Een overvloed aan kunstmest kan de humuslaag doen vernietigen. Dat wil je absoluut voorkomen, want zonder humus is je tuin vatbaar voor kwaaltjes.

Organische mest stimuleert het bodemleven door het toevoegen van een unieke mix aan nuttige schimmels en bacteriën. Verbeter de grond altijd met een duurzame organische mest. Gebruik geen kunstmest en ook geen chemische onkruidverdelgers en pesticiden. Deze doden namelijk alle schimmels en bacteriën in de bodem; dus ook de nuttige! Of het nu gaat om tuinmest, gazonmest of meststoffen voor je siertuin, organische meststoffen hebben altijd onze voorkeur. Wil jij meer weten over meststoffen en milieubewust tuinieren? Lees er dan alles over in onze blog. 

Grond in de moestuin verbeteren met groenbemesters

Een andere manier om de grond te verbeteren is om groenbemesters te zaaien. Dat kun je het beste doen om de grond in je moestuin te verbeteren. Groenbemesters kun je na de oogst zaaien. Een groenbemester is een plant die je zaait om je bodem natuurlijk te voeden. Groenbemesters binden stikstof uit de lucht en de planten zorgen er ook voor dat de voedingsstoffen langer worden vastgehouden in de bodem. Ook voorkom je met groenbemesting dat er onkruid gaat groeien in je moestuin. Je kunt er ook voor kiezen om bodembedekkers te strooien op de grond tussen de beplanting. Door de bodem te bedekken geef je planten de mogelijkheid om water langer vast te houden. Je zorgt hiermee indirect voor een verbeterde bodemstructuur.

Meer weten over de bodem?

Je grond verbeteren voor een groen gazon, weelderige planten en gezonde groenten? Dan weten we ondertussen dat de bodem de plek is waar je moet beginnen. Wil je je meer verdiepen in verschillende bodems die te vinden zijn in Nederland? Lees dan ons blogartikel 'Bodems' voor meer inzicht in de verschillende eigenschappen en kenmerken. Mocht je toch nog vragen hebben, twijfel dan niet om contact op te nemen. Wij helpen je graag verder!