Hanenpoot bestrijden
28/10/2024 - 10:44

Hanenpoot bestrijden

Hanenpoot is een eenjarige grassoort die in het late voorjaar, meestal vanaf mei, begint op te komen. De grasplant heeft sterke kiemwortels die zich tot een meter diep onder de grond vestigen. Hanenpoten hebben een woekerend karakter en zijn zeer lastig te bestrijden. Het onkruid kan vroeg (in het voorjaar) gezaaide zaden flink beconcurreren. De Europese hanenpoot is de laatste jaren in Nederland op steeds meer percelen te vinden: ook in gazons en bloemenweides. In dit artikel lees je hoe je hanenpoot kunt herkennen, bestrijden en voorkomen.

Inhoud

Waar groeit hanenpoot?

Hanenpoot groeit het best op voedselrijke tot overbemeste grond. Op een vochtige ondergrond verspreidt de hanenpoot zich extra snel. Het onkruid groeit op alle bodemtypen, maar wordt het meest gespot op zandgrond. Hanenpoot komt voor in gazons, bloemenweides, akkers en weilanden.

Vooral voorjaars- en zomerinzaai zijn gevoelig voor hanenpoot. Grondbewerking heeft een stimulerend effect op de kieming en groei van hanenpoot. Als je de bodem zaaiklaar maakt door frezen, spitten of omploegen, zorg je voor een betere licht- en zuurstofvoorziening. Hanenpoot vormt voornamelijk een bedreiging voor pas gezaaide percelen. 

De impact van hanenpoot

De plant woekert in gazons en slurpt met zijn diepe wortelstelsel veel voeding uit de grond. Hierdoor ontstaat er snel een voedingstekort. In bloemenweides beconcurreert hanenpoot wilde planten en verstoort het de groei. Het directe gevolg is een verwilderde bloemenweide die uiteindelijk zal verstikken of vergrassen.

Het vervelende van hanenpoot, is dat slechts één plant tussen de 2.000 tot 40.000 zaden per jaar kan vormen. Deze plantenzaden kunnen tot wel tien jaar kiemkrachtig blijven.

Is hanenpoot giftig?

Hanenpoot is over het algemeen niet giftig voor mensen en dieren. Het bevat de aromastof cumarine, waardoor het bij inname van grote hoeveelheden giftig is voor paarden. Er zijn echter maar zelden meldingen binnengekomen van vergiftiging door hanenpoot.

Hanenpoot herkennen

De Europese hanenpoot bloeit met een redelijk grote pluim, die chocoladebruin tot paars van kleur is. De plant vormt stevige pollen en kan tot wel 150 centimeter hoog groeien. 

Hanenpoot herkennen

Hanenpoot of ‘Cockspur grass’ heeft een breed blad en een grote pluim met aren.

Hanenpoot heeft een grovere bladstructuur dan gewoon gazongras, waardoor het vrij makkelijk te onderscheiden is van elkaar. Het is fors wild gras met duidelijk zichtbare kafnaalden aan de aren. Het blad is vrij breed, lang en heeft een witachtige nerf in het midden. Op de foto hieronder kun je de nerfstructuur duidelijk zien. 

Hanenpoot bladstructuur

Stadsplanten.nl: De urbane flora van Nederland - Auteur: Peter Hegi

Hanenpoot bestrijden

Er zijn helaas geen snelle oplossingen om van hanenpoot af te komen. Het heeft geen zin om een bestrijdingsmiddel te gebruiken, dus moeten we slim omgaan met de mogelijkheden die we hebben. Je kunt hanenpoot bestrijden op twee manieren: handmatig uitsteken of machinaal uitputten.

Hanenpoot handmatig uitsteken

Je kunt hanenpoot handmatig uitsteken met de hand, scherp mes of onkruidsteker. De beste tijd om dit te doen is in het vroege voorjaar, voordat de plant in bloei komt en zaad vormt.

Probeer zoveel mogelijk van de plant uit de grond te trekken. Maak de bodem vochtig, zodat je de planten makkelijker kunt verwijderen. Het is erg belangrijk dat je ook het wortelstelsel uittrekt, anders zal de plant snel teruggroeien. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Hanenpoot heeft een diep wortelstelsel, dus je moet relatief diep graven om de plant met wortel en al uit de grond te krijgen. Herhaal dit proces regelmatig, totdat hanenpoot niet meer terugkeert. 

Hanenpoot uitputten

Het bestrijden van hanenpoot door uitputting is een effectieve methode, vooral wanneer de plant nog niet wijdverspreid is. Je kunt de plant verzwakken door regelmatig te maaien. Hiermee voorkom je dat hanenpoot in bloei komt en zaad vormt. Maai het gras op een hoogte van ongeveer vier centimeter.

Je kunt het gras ook een keer extra kort maaien. Dit kost de hanenpoot veel energie. Doe dit echter niet in hartje zomer, aangezien het gras dan al veel vocht verliest door de uitdagende weersomstandigheden.

Na het maaien kun je het gazon nog harken op de plekken waar je hanenpoot hebt gesignaleerd. Zo kun je de losse plantendelen nog van het gazon verwijderen, zodat het geen kans krijgt om opnieuw te bloeien.

Verticuteren

Als handmatig uitsteken of uitputting niet het gewenste resultaat heeft behaald, dan kun je altijd nog het gazon verticuteren. Dit helpt om hanenpoot, mos en onkruid te verwijderen. Zorg ervoor dat het hart van de plant goed wordt doorgesneden en hark de grasresten van het gazon. Je hebt nu kale plekken die je snel kunt herstellen met een geschikt graszaadmengsel.

Heb je ondanks alle inspanningen nog steeds last van hanenpoot? Je kunt ook wachten tot het weer omslaat. Hanenpoot is tenslotte zeer vorstgevoelig. Na een periode van nachtvorst sterft de plant snel af.

Hanenpoot voorkomen

Er zijn helaas geen snelle oplossingen om van hanenpoot af te komen. Wel zijn er een aantal maatregelen die je kunt nemen om de kans op hanenpoot te minimaliseren. Zo kun je hanenpoot voorkomen met een vals zaaibed, door minder te bemesten en zaaien in het najaar. Hoe dit precies werkt leggen we je graag uit.

Creëer een vals zaaibed

Een vals zaaibed is een stuk grond dat je bewerkt alsof je er iets gaat zaaien, maar dat je daarna enkele weken braak laat liggen. Hierdoor zal de hanenpoot ontkiemen, waarna je het eenvoudig kunt verwijderen. Herhaal dit proces een aantal keer om de onkruiddruk flink te verlagen. 

Het zaaien uitstellen om een extra grondbewerking uit te voeren loont zeker. Hanenpoot kan tenslotte slecht tegen ploegen. Houd er wel rekening mee dat je pas later in het voorjaar een vals zaaibed maakt. Europese hanenpoot is een late kiemer die pas opkomt nadat het een aantal dagen boven de 10 graden Celsius is geweest.

Minder bemesten

Hanenpoot groeit als kool op stikstofrijke, humeuze grond. Door minder te bemesten, ontneem je hanenpoot een deel van de voedingsstoffen die het nodig heeft om zich te ontwikkelen. Hierdoor wordt de groei van de plant geremd. Zorg voor een juiste balans in je bemestingsschema. Te weinig bemesten is namelijk ook niet goed, want dit kan leiden tot een verzwakt gazon.

Doe een bodemtest om te bepalen welke voedingsstoffen je gazon nodig heeft. Houd ook zeker rekening met seizoensgebonden bemesting, aangezien de specifieke voedingsbehoefte van gras per jaargetijde verschilt.

Zaaien in het najaar

In het najaar is de onkruiddruk lager. Je zult minder snel last hebben van eenjarige onkruidsoorten zoals hanenpoot, melde en perzikkruid. De herfstperiode is in het algemeen een goede tijd om te zaaien. Mede omdat de bodem dan goed op temperatuur is. In de natuur laten planten hun zaden ook vallen in het najaar. En de natuur is onze leermeester!

Hanenpoot kan een vervelend onkruid zijn. Gelukkig is er genoeg aan te doen, zolang je maar op tijd ingrijpt. We hopen dat je inmiddels genoeg kennis hebt vergaard om hanenpoot te herkennen en te bestrijden. Heb je toch nog vragen? Dan kun je altijd contact opnemen met Graszaaddirect.