Tuinonderhoud in het voorjaar

Wanneer de dagen langer worden en de temperaturen steeds verder oplopen, beginnen de lentekriebels te komen. Tuinliefhebbers krijgen jeuk aan hun groene vingers zodra de planten en gewassen in de tuin langzaamaan uit hun winterslaap ontwaken. Eindelijk tijd om weer de tuin in te trekken. Dus stroop je mouwen op, want er is weer genoeg te doen! Een goed voornemen voor het nieuwe tuinseizoen is om het jaarrond een mooie en gezonde tuin te hebben. In dit artikel leggen we uit hoe je in acht stappen je tuin optimaal kunt voorbereiden op het voorjaar.

Waarom is het belangrijk om tuinonderhoud te doen in het voorjaar?

We kunnen met de voorjaarsbeurt aan de slag als de kans op (nacht)vorst voorgoed verkeken is. We kennen allemaal de uitspraak ‘een goede voorbereiding is het halve werk’. Dit gezegde is ook zeker van toepassing voor tuinonderhoud in het voorjaar. Tijdens de voorjaarsbeurt leg je namelijk de basis van een gezonde tuin met rijkelijk groeiende en bloeiende planten. Het is belangrijk om tuinonderhoud te plegen tijdens de lentemaanden, omdat dit de periode is waarin planten en het gazon beginnen te groeien. Tijdens het voorjaar verbruiken ze de meeste energie. Jij kunt voor een goede start zorgen door een handje te helpen.

#1 Planten en bomen snoeien

Het snoeien van planten en bomen zorgt voor meer bloei en een hogere opbrengst, mocht je bijvoorbeeld een fruitboom hebben. Ze groeien tenslotte gezonder en gecontroleerder na een snoeibeurt.  Daarnaast geeft een gesnoeide tuinplant of boom ook een nettere uitstraling aan je tuin. De meningen op de vraag wanneer je het beste kunt snoeien, verschillen nog weleens van elkaar.  In de meeste gevallen geldt dat bomen en heesters het beste gesnoeid kunnen worden in het voorjaar. Het is belangrijk om te vermelden dat snoeiwerkzaamheden soms specialistische kennis eisen. Als je niet helemaal zeker weet wanneer of hoe je planten, bomen en struiken kan snoeien, dan raden we aan om een groenprofessional in te schakelen.

#2 Blad opruimen

De volgende stap: bladeren opruimen. Of toch niet? Het kan geen kwaad als je het blad een tijdje laat liggen. Dit zorgt voor een humusrijke compostlaag in je tuin, oftewel je planten krijgen gratis voeding die ze goed kunnen gebruiken. In de border kun je ze daarom zorgeloos laten liggen.

Bladeren die op het gazon zijn gevallen, kunnen het beste zo snel mogelijk verwijderd worden. Als gras volledig bedekt is onder een bladerdeken gaat het broeien en kan er rotting ontstaan. Dit resulteert vaak in een mosvorming, geel gras of zelfs kale plekken. Ruim ze dus regelmatig op. De goedkoopste oplossing om (kleine) gazons bladvrij te maken is met een hark. Een bladblazer kan ook goed van pas komen. 

#3 Borders opschonen en bemesten

De border kan opgeschoond worden in het vroege voorjaar. Sommige, vooral vaste planten, verouderen vrij snel. Deze kunnen nu gescheurd worden zodat ze in goede conditie blijven. Veel tuinders hebben de neiging om dit al in de winter te doen. De langzaam wegterende bladeren en de afgestorven plantenstengels kunnen een doorn in het oog zijn. Desalniettemin adviseren wij om dit pas tijdens het voorjaar te behandelen, aangezien deze uitgebloeide delen bescherming bieden tijdens de winter.

Verwijder onkruid en haal dorre, dode planten uit de grond. Je kunt nu de border bemesten door middel van het aanbrengen van een bodemverbeteraar,  zodat eventuele nieuwe planten/stekjes voldoende voeding hebben om gezonde wortels te verkrijgen.

#4 Planten mest geven

Naast licht, warmte en water hebben vaste planten ook voeding nodig. De beste periode om tuinmest te strooien is vlak voor of aan het begin van het groeiseizoen in maart of april.  Maak een weloverwogen keuze welke meststof je gebruikt, want planten hebben vrij specifieke voedingsbehoeften. In buxusmest zit bijvoorbeeld extra magnesium en ijzer. Deze sporenelementen stimuleren het bladgroen.

Een organische meststof die alle planten in de siertuin onderhoudt, is de siertuinmest van Culterra. Deze universele bemesting kan gebruikt worden voor het voeden van vaste planten, hagen en heesters. Het verbetert de bodem en zorgt voor een vollere groei met een extra kleurrijke bloei. Als de bodemkwaliteit een flinke deuk heeft opgelopen door de jaren heen, strooi dan ook eens koemestkorrels om de vruchtbaarheid van de grond te verbeteren.

#5 Gazon maaien en bemesten

Veel tuinders verwachten een gazon dat zo strak is als een biljartlaken. Als je veel tijd en moeite stopt in het onderhouden van een siergazon, kom je een heel eind. In de praktijk valt het toch meestal tegen. Mensen verkijken zich op de onderhoudsbehoefte die een gazon met zich meebrengt. Er moet regelmatig gemaaid worden en ook heeft gras meer voeding nodig dan vaste planten in de border. Het onderhoud begint al vroeg in het jaar met een kalkbehandeling. Een bemesting met gazonkalk zou een jaarlijkse routine moeten worden. Het calcium zorgt voor een neutrale  zuurgraad van de bodem. Hiermee behoud je een gezonde bodem waar gras goed op kan groeien. Lees het artikel: ‘Wanneer kalk strooien op het gazon?’ voor praktische informatie en handige tips.

Gazonkalk is de allereerste bemesting die tijdens het voorjaar plaatsvindt. Een aantal weken hierna volgt een bemesting met gazonmest. Houdt rekening met de NPK-verhouding. Gebruik bij voorkeur een voorjaarsmeststof met een hoog stikstofpercentage. Stikstof stimuleert de grasgroei: precies wat je gras nodig heeft om weer dicht te groeien na de winter!

Wordt je gazon al vroeg geplaagd door ongewenste begroeiingen zoals mos en onkruid? Voordat dit zich verder kan uitbreiden, kun je onkruid in het gazon bestrijden. Hoe je dit het beste aanpakt (handmatig of met onkruidbestrijding), hangt af van het type onkruid. Probeer zoveel mogelijk milieuvriendelijke onkruidbestrijdingsmethoden toe te passen.

#6 De bestrating en tuinmeubels schoonmaken

Bereid je goed voor op het tuinseizoen door in het voorjaar alvast de bestrating en tuinmeubels schoon te maken. Begin de grote voorjaarsschoonmaak met het reinigen van je tuintegels. Dit kan bijvoorbeeld met een hogedrukspuit. Een andere effectieve reinigingsmethode is om soda te mengen met groene zeep. Meng beide schoonmaakproducten, laat het een tijdje inwerken en verwijder vervolgens de aanslag door het te schrobben met een harde bezem.

De levensduur van je tuinmeubels verlengen? Neem deze dan regelmatig af met een sopje. Er zijn veel dure schoonmaakmiddelen verkrijgbaar, echter kun je het zo duur maken als je zelf wil. Een sopje met lauw warm water en groene zeep doet het werk ook goed. 

#7 Nieuwe eenjarige planten

Eenjarige bloemzaden kunnen in het voorjaar gezaaid worden. De meeste eenjarige planten zijn zonaanbidders en kiemen het beste bij zomerse temperaturen van rond de 20 graden Celsius. Deze kun je dan ook het beste later in het voorjaar buiten gaan zaaien in de volle grond. Er zijn ook bloemzaden die pas optimaal kiemen na een koude periode. Deze ‘koudekiemers’ kunnen gerust in het prille voorjaar uitgezaaid worden. Je kunt je nieuwe eenjarige planten ook binnen voorzaaien vanaf eind februari. Vervolgens zou je ze kunnen verpoten naar een geschikt plekje in de tuin. 

#8 Planten verjongen

Als je planten twee of drie jaar op dezelfde plek hebben gestaan, worden ze minder groeizaam. Dit gaat op den duur ten koste van de bloei. Je kunt in het voorjaar planten scheuren om wat nieuw leven te blazen in je uitgeputte planten. Dit is een effectieve manier om je planten te verjongen. Planten scheuren gaat als volgt: je graaft de plant ruim uit de grond en deelt deze op in kleinere stukken met een spade of mes, zonder dat je daarbij de wortels beschadigt. Vervolgens kun je de stukken met zichtbare groeipunten terugplanten. Vul de border op met potgrond of tuinaarde en geef een aantal weken lang extra water.